30 Ocak 2013

http://nerdogan.github.com/avm/



Avm

avm yönetim yazılımı


15 Aralık 2012

Python nedir ?



Python, nesne yönelimli, yorumlanabilen, birimsel (modüler) ve etkileşimli bir programlama dilidir.
Girintilere dayalı basit sözdizimi, dilin öğrenilmesini ve akılda kalmasını kolaylaştırır. Bu da ona söz diziminin ayrıntıları ile vakit yitirmeden programlama yapılmaya başlanabilen bir dil olma özelliği kazandırır.
Modüler yapısı, sınıf dizgesini (sistem) ve her türlü veri alanı girişini destekler. Hemen hemen her türlü platformda çalışabilir. (Unix , LinuxMac,WindowsAmigaSymbian). Python ile sistem programlama, kullanıcı arabirimi programlama, ağ programlama, uygulama ve veritabanı yazılımı programlama gibi birçok alanda yazılım geliştirebilirsiniz. Büyük yazılımların hızlı bir şekilde prototiplerinin üretilmesi ve denenmesi gerektiği durumlarda da C ya da C++ gibi dillere tercih edilir.

Geçmiş[değiştir | kaynağı değiştir]

Geliştirilmeye 1990 yılında Guido van Rossum tarafından Amsterdam'da başlanmıştır. Adını sanılanın aksine bir yılandan değil Guido Van Rossum’un çok sevdiği, Monty Python adlı altı kişilik bir İngiliz komedi grubunun Monty Python’s Flying Circus adlı gösterisinden almıştır. Günümüzde Python Yazılım Vakfı çevresinde toplanan gönüllülerin çabalarıyla sürdürülmektedir. Python 1.0 sürümüne Ocak 1994'te ulaşmıştır. Son kararlı sürümü, 2.x serisinde Python 2.7 ve 3.x serisinde Python 3.2.2'dir. 3 Aralık tarihinden itibaren 3.x serisi yayınlanmaya başlamıştır; ancak 3.x serisi 2.x serisiyle uyumlu değildir.

Kullanım[değiştir | kaynağı değiştir]

DjangoZope uygulama sunucuları, YouTube ve orijinal BitTorrent istemcisi, Pardus Linux dağıtımı Python kullanan önemli projelerden bazılarıdır. Ayrıca GoogleNASA ve CERN gibi büyük kurumlar da Python kullanmaktadır.
Ayrıca OpenOffice.orgGIMPInkscapeBlenderScribus ve Paint Shop Pro gibi bazı programlarda betik dili olarak kullanılır.
Pek çok Linux dağıtımında Python öntanımlı bir bileşen olarak gelir.

Sözdizimi[değiştir | kaynağı değiştir]


Python programlama dilinin söz dizimi ve renklendirmesi.
Python'un son derece kolay okunabilir olması düşünülmüştür. Bu yüzden örneğin küme parantezleri yerine girintileme işlemi kullanılır. Hatta bazı durumlarda girintileme işlemine dahi gerek kalmadan kodun ilgili bölümü tek satırda yazılabilir. Böylece Python, program kodunuzu en az çaba ile ve hızlıca yazmanıza imkân tanır. Sade sözdizimi ile diğer programlama dillerinden üstündür.

Girintileme[değiştir | kaynağı değiştir]

Python'da ifade bloklarını sınırlandırmak için süslü ayraçlar ya da anahtar kelimeler yerine beyaz boşluk girintileme kullanılır. Belli ifadelerden sonra girinti artar; girintinin azalması geçerli blokun sonlandığını gösterir.

İşleçler[değiştir | kaynağı değiştir]

'*' işleci, çarpma işlemleri için
'/' işleci, bölme işlemleri için
'+' işleci, toplama işlemleri için
'-' işleci, çıkarma işlemleri için
'<' işleci, 'küçüktür' anlamına gelir
'>' işleci, 'büyüktür' anlamına gelir
'==' işleci, 'eşittir' anlamına gelir
'<=' işleci, 'küçük eşittir' anlamına gelir
'>=' işleci, 'büyük eşittir' anlamına gelir
'!=' işleci, 'eşit değil' anlamına gelir
'**' işleci, 'üs alma' anlamına gelir
True işleci, 'doğru' anlamına gelir
False işleci, 'yanlış' anlamına gelir
and işleci, 've' anlamına gelir
or işleci, 'veya' anlamına gelir
not işleci, 'değil' anlamına gelir.

İfadeler ve akış kontrolü[değiştir | kaynağı değiştir]

Python ifadeleri şunları içerir:
  • if ifadesi, bir kod blokunu belli bir koşula bağlı olarak, else ve elif (else-if'ın kisaltmasi) ile birlikte çalıştırır.
  • for ifadesi, yinelenebilir bir nesne üzerinden yineleme yapar, bu sırada ilgili bloktaki her ögeyi bir yerel değişkene atar.
  • while ifadesi, koşulu doğru olduğu sürece o kod blokunu çalıştırır.
  • try ifadesi, eklenmiş kod blokundan dolayı oluşan hataları yakalar ve except maddeleriyle; ayrıca finally blokundaki temizleme kodunun blok nasıl sonlanırsa sonlansın çalıştırılmasını sağlar.
  • class ifadesi, bir kod blokunu çalıştırır ve onun yerel adalanını bir sınıfa atar, bu sayede o sınıf Nesne Yönelimli Programlamada kullanılabilir.
  • def ifadesi ile fonksiyon tanımlanır.
  • with ifadesi, bir kod blokunu bir içerik yöneticine hapseder (örneğin bir kod bloku çalışıtırılmadan önce bir kilit edinir ve sonrasında bu kilidi çözer)
  • pass ifadesi bir NOP görevi görür ve geçici kod bloku yerine kullanılabilir.
Her ifadenin kendi sözdizimi vardır, örneğin def ifadesi diğer ifadelerin genelinin aksine blokunu anında çalıştırmaz.

Metotlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Nesneler üzerindeki metotlar nesnenin sınıfına eklenmiş fonksiyonlardır; örnek.metod(değişken) sözdizimi, normal metot ve fonksiyonlar için Sınıf.metod(örnek, değişken) ifadesi için bir sözdizimsel şekerdir. Python metotlarının örnek verisine ulaşmaları için açık self parametresine sahip olmaları gerekir. Bu durum JavaC++Ruby gibi bazı diğer nesne tabanlı programlama diliyle farklılık gösterir.

Standart kütüphane[değiştir | kaynağı değiştir]

Python'un çok büyük bir standart kütüphanesi vardır. Bu, dilin artı özelliklerinden biri olarak kabul edilir.


Kaynak : Vikipedi

03 Kasım 2007

xubuntu xfce very small fonts

This article run with xubuntu too. :)

See below the --------- for the just-the-facts-ma'am version.

Recently I installed Mint 3 for a friend and his wife. I created his account first, and set up the xfce4 desktop. This was an install of the Cassandra/Gnome CD, but instead of using Gnome as the default I chose Xfce4 because it's much faster.

So I set up his profile entirely, and then created her account and set it up, and made it as identical as possible with panels and launchers and everything.

Only after I brought the computer to their home did I discover that his font was frozen, looked like Bitstream Vera Sans 7. I was able to change her profile font no problem, but the graphical login screen gdm font was the same as his font. Small and squnchy.

-------------------------------------------------

So with xfce4 on Mint 3.0 (Cassandra) the gdm graphical login screen and first profile had an unchangeable small font. The second profile had no problem with changing fonts.

I haven't tried this on the problem computer yet, but I have used it on my own computer to change the font on the gdm login box and once login is complete to the xfce4 desktop the menu font and dialog font is the same as the gdm login font.

$ cd /usr/share/themes/Xfce/gtk-2.0
$ sudo cp gtkrc gtkrc.backup
$ sudo mousepad gtkrc

At the top where you see:

style "default"
{

GtkWidget::focus-line-width = 1

Add the line:
font_name="Sans 10"

To get:
style "default"
{

font_name="Sans 10"
GtkWidget::focus-line-width = 1


Save and close the file.

Next:

$ cd /etc/gdm
$ sudo cp gdm.conf-custom gdm.conf-custom.backup
$ sudo mousepad gdm.conf-custom

Under [gui] add the line:
GtkRC=/usr/share/themes/Xfce/gtk-2.0/gtkrc

So you'll have:

[gui]
GtkRC=/usr/share/themes/Xfce/gtk-2.0/gtkrc

Save and close the file.

Log out, and at the prompt, press Ctrl-Alt-Backspace to
restart the Xorg server. Now the font for login should be
Sans 10 and your default font for menus and such should be
Sans 10 when you enter.

Now change the font settings in the Xfce desktop gui.
Settings > Settings Manger > User Interface
Change the font to Sans 10

Settings > Settings Manager > Desktop > Behavior
Un-check and re-check the Use system font size
so that icons use the same font.

This example uses the Xfce theme. You might be using another theme, so change the directory accordingly, e.g.
GtkRC=/usr/share/themes/Crux/gtk-2.0/gtkrc
for the Crux theme.

Naturally, to use another font or size you'd have to replace "Sans 10" with some other font and size that worked for you.

Hopefully this will fix it. I'll confirm whether this worked or not once I have a chance to try it on the problem computer.

For the record, I never save the session on logout.

crusti

14 Ekim 2007

How To Install Ubuntu Locally Over The Network

I spent some time this week figuring out the requirements for installing Ubuntu locally over the network. Ubuntu has netboot installers which are more than happy to go find a public repository mirror for you, but how about installing over the LAN using the contents of the CD as the repository? Well, if you’re interested in fast installations and no longer burning CDs this tutorial is for you.

You should note that this tutorial is considered intermediate to advanced so please read through the entire contents before you continue and research any steps you’re not familiar with before diving in.

Requirements
This tutorial does not outline PXE boot based installation information. That is for an upcoming tutorial. This simply outlines installing the contents of the CD over the network. In order to do this we’ll need a few basic things:

1. CD image
2. Apache
3. netboot installer

The way that each of these requirements will be used is that we’ll copy the contents of the CD to a web-accessible share on Apache and then boot the machine-to-be-installed via the netboot installer (CD or USB based options available here).

1. Download the .iso image for the ubuntu version and variant that you want, saving it to disk (alternate, not desktop!).
2. Install apache “sudo aptitude install apache2” *
3. netboot installer image i386 64bit (compatible for use with any alternate install image in step #1)

* The configuration of apache is beyond the scope of this tutorial but a basic installation should provide enough core functionality to allow us to continue with the installation.

Preparing the CD for installation

We’ll need to unpack the contents of the downloaded CD .iso file. The way I generally do this is using these commands:

sudo mkdir /var/www/html/ubuntu/
sudo mount -o loop /path/to/.iso /mnt
sudo cp -a /mnt/* /var/www/html/ubuntu/

If you’re not familiar with the above commands we’re first creating a directory called ubuntu within our apache web-accessible directory. We’re then locally “loop” mounting the CD image to the location /mnt. Finally we’re copying the contents of the CD to our new directory.

Preparing the Installer

We’ll now need a netboot installer created. This is a very minimal installation CD that can be used to install any other Ubuntu image. For example one copy of this netboot installer will allow you to install previous, current and (most likely) future releases of Ubuntu as long as you have access to the web-accessible CD image or public repository. So, although above I promised no more burning CDs you will actually need to burn just *one* more. Also, this netboot installer image is available for CD or USB image if you prefer one over the other (I prefer USB).

Hopefully you’ve already followed step #3 of the Requirements section and you have either the mini.iso or the boot.img.gz file downloaded. To prepare either of those for use do follow these steps:

mini.iso (CD)

* (gnome) insert a writable disk into your machine, right-click mini.iso and select “Write to disk”.
* (KDE) insert a writable disk into your machine, right-click mini.iso and select “Actions > Write CD image with K3B”

boot.img.gz (USB)

* You’ll first need to uncompress this file before you can write the image to disk:

gunzip boot.img.gz

* insert a USB device that you’ll use as your boot device. ALL DATA WILL BE WIPED TO MAKE IT BOOTABLE. You can use the ‘dmesg’ command to see what device your USB was detected as (sdb, sdc, etc). We’ll then write the contents of the image to the device using dd:

dd if=boot.img of=/dev/sdX (where X is the device detected with dmesg, sdb, etc)

Starting The Installer

You should now be ready to install your machine by booting either the CD or via the USB you’ve created. If you have trouble booting to either of those devices you might check your BIOS settings to see that one of them takes priority over the main hard drive. If you are using the boot.img on a USB you will want to remove this device when you are prompted with the language selection menu. This will help avoid conflicts with drives-to-be-installed, where to install the Boot Loader, etc.

You’ll be presented with a very basic menu when the netboot installer loads.

To install only the base system type ’server’, then ENTER.

For the default installation, press ENTER.

The default installation is suitable for most desktop or laptop systems.

Navigate through the installer as normal but watch for the step entitled:

Choose a mirror of the Ubuntu archive

At this step we will tell the installer to use a custom repository, in this case being the locally shared CD contents we set up previously.

Instead of selecting your country in this step go up to the first option listed: (pg-up to the top)

enter information manually

I don’t think the option of entering custom information is very intuitive so I missed this the first few times through. Watch for this step. If you are given a prompt offering us.archive.ubuntu.com or CC.archive.ubuntu.com you’ve gone too far!

The next step will prompt you for the hostname or IP address of the server you will be installing from. This is the IP address of the server you copied the CD contents and installed Apache to.

After the hostname or IP is entered the installer will prompt you for the path to the publicly shared contents. If you closely followed these steps the default entry of /ubuntu/ should work. If you copied your CD contents into a folder other than /ubuntu/ you’ll need to update this accordingly.

At this point navigate through the installer as normal and enjoy what should be faster installation speeds as network-based is usually faster than CD-based.

As usual if you have any questions feel free to leave a comment. It should be noted, again, that this tutorial is probably considered intermediate to advanced so you may not want to undertake this if you’re a n00b.

Yazının orjinali http://ubuntu-tutorials.com/ sitesinde yayınlanmaktadır. (Vakit bulunca Türkçe Çevirisini yapacağım.)

21 Haziran 2007

Ubuntu 7.04 feisty fawn çıktı

Eski Linux dağıtımı Debian'dan doğan Linux dağıtımları arasında herhalde en çok tutulanı Ubuntu'dur. Belki de Linux'ların usta kullanıcılar veya programcılar için olduğu düşüncesine atfen “İnsanlar için Linux (Linux for human beings)” fikriyle hareket eden Ubuntu, herkesin kolayca kullanabileceği, basit yapılı ama hem yapılan çalışmaların hem de Debian'ın getirileriyle oldukça kuvvetli bir dağıtım olmayı hedefliyor ve peşin söyleyebiliriz ki bunu da başarıyor. Bu yazımızda Feisty Fawn kod adıyla anılan Ubuntu 7.04 sürümünü inceliyoruz.

Ubuntu 7.04: Feisty Fawn

Ubuntu LogoUbuntu, serbest yazılım ağırlıklı, ama kullanılabilirliği daha iyi yapmak için bir taraftan kapalı kaynak sürücüleri de içeren ve kullanıcıların isteğine bağlı olarak sahipli ve kapalı kaynaklı yazılım kurmalarına izin veren bir Linux dağıtımı. Kökenleri Debian'dan gelen Ubuntu, ilginç iş adamı Mark Shuttleworth'ün kurduğu Canonical Ltd. tarafından destekleniyor. Dağıtımın adı, hümanist bir Afrika yerel düşünce biçiminden geliyor. Dağıtımın ilgi çekici özelliklerinden biri de her sürümü için kullandığı isimler. Bu seferki Feisty Fawn, kabaca “Heyecanlı genç geyik” anlamı taşıyor. Resmi olarak ise Ubuntu 7.04; yani "2007'nin 04. ayında çıktı".

Gnome masaüstü etrafında şekillendirilmiş Ubuntu, geniş paket desteğiyle kendi içinden projeler doğmasına da izin veriyor. KDE kullanılan Ubuntu projesine Kubuntu deniyor. Düşük donanıma sahip sistemler düşünülerek hazırlanmış bir proje de Xubuntu; Xfce grafik masaüstü ortamı ile gelen bir Ubuntu. Edubuntu ise eğitim projeleri için düşünülmüş. Bunlar dışında Fluxbuntu (Fluxbox masaüstü) gibi daha küçük yan projeler de bulunuyor.

Yazı için kullandığımız sürüm, bu adresten indirebileceğiniz, tek CD'ye sığan bir ISO dosyası olarak indirildi. Bu dosyayla oluşturulan CD, bir “Live CD”, yani bu CD'den açtıktan sonra tam donanımlı bir Ubuntu masaüstü ortamına sahip oluyorsunuz. Grafik tabanlı kurulum arabirimine girmeden önce masaüstünde gezinebilir ve deneyim kazanabilir, ayrıca donanımınızın Ubuntu ile ne kadar uyumlu olduğu hakkında fikir edinebilirsiniz. Aynı şekilde kurulum sırasında da bilgisayarınız kullanım dışı kalmıyor. Bu yaklaşım, kurulum süresince ve belki de sürücülerle ek yazılımı kurana kadar bilgisayarınızla işlem yapamadığınız Windows yaklaşımına göre avantajlı. Feisty Fawn'un içeriğine kısa bir bakışla şunların öne çıkarıldığını görüyoruz:

  • Gnome 2.18.1 Masaüstü Ortamı
  • OpenOffice.Org ofis yazılım paketi
  • Tümleşik kişisel bilgi yönetimi için Evolution
  • Firefox İnternet tarayıcı
  • GIMP ve benzeri resim yazılımı
  • Çok miktarda dil için destek

Diğer modern Linux dağıtımlarında da olduğu gibi, Ubuntu da daha ilk kurulumdan bütün bir masaüstü ortamıyla geldiği için bir liste oluşturmak olanaksız. Bunun yerine yazıda ilerledikçe özellikleri göreceğiz. Donanım gereksinimlerinde ise 256 MB bellek ve 2 GB disk alanından sözedilmiş. Daha çevik bir masaüstü için 512 MB öneriliyor, gerçekten de 512 MB belleğe sahip dizüstü inceleme sisteminde göze çarpan bir sorun yaşamadan çalışıyor. 256 MB bellek, Ubuntu'nun potansiyel rakipleri için de düşük kaldığından denemeye gerek görmedik; aslında 256 MB ve aşağısı için Xubuntu gibi bir almaşığa yönelmek daha anlamlı. İşlemci gücü içinse bir şey söylenmemiş, daha önceki deneyimlerimizden ve dizüstü sistemin işlemcisinin genellikle düşük frekanslarda şikayet etmeden çalışmasından, işlemciyle ilgili bir sorun yaşamayacağınızı öngörebiliriz. Bellek miktarı bu aşamada önem kazanıyor. İnceleme sistemlerimiz şöyle:
Masaüstü sistemi:

Anakart ABIT AT7-MAX2
İşlemci AMD Athlon XP 1700+, 2500+'a overclock edilmiş
Bellek BigBoy 2 x 1GB DDR-400
Ekran Kartı ATI Radeon 9600XT
Sabit Disk 200GB + 80 GB Seagate 7200.7
Optik Sürücüler DVD-RW, DVD okuyucu
Monitör Hyundai L72S 17” LCD, 1280×1024 çözünürlük
Klavye / Fare Logitech Cordless Desktop Express

Bu sistem, daha önce Microsoft Windows Vista incelemesi yaptığımız sistem, sadece 200 GB sabit disk fazlalığı var. 200 GB olan disk, hdparm aracının bildirdiğine göre 80 GB olandan belirgin şekilde hızlı. 80 GB disk 45 MB/s verirken, diğeri 70 MB/s ve üzeri sonuçlar veriyor, bu nedenle diskten okumaya bağlı başarım karşılaştırması yapmamaya çalışacağız.

Dizüstü sistem:

Model HP-Compaq nx9005
İşlemci AMD Athlon XP Mobile 2400+
Bellek 512MB DDR-266
Ekran Kartı Tümleşik, paylaşımlı ATI Mobile Radeon IGP 320M
Sabit Disk 30 GB 4200 rpm
Monitör 15” 1024×768 çözünürlük
Optik Sürücü CDRW-DVD kombo
Diğer Synaptics Touchpad

Dizüstü sistemdeki sabit disk, başarım üzerindeki en büyük olumsuz etken. Dakikada 4200 devirle dönen plakalar nedeniyle yaklaşık 25 MB/s aktarım hızlarının ötesine geçemiyor. Bunun dışında pek fazla bir başarım sorunu olmadı. Bu sistem, sırasıyla görüntü yongası ve sabit diske yüklenen, gelişmiş grafik arabirim ve indeksleme gibi Vista özelliklerini doyurucu bir başarımla sunmaktan uzak.

Kurulum

Ubuntu, bir önceki sürümünde olduğu gibi bu sürümde de bir Live CD (çalışan CD) olarak geliyor. Sisteminizi CD'den açılmaya ayarlayıp açtığınızda tam donanımlı bir masaüstü ortamına düşüyorsunuz.
Ubuntu Live CD Desktop

Sade masaüstü ortamı, aynı zamanda kurulumdan sonra elde edeceğiniz masaüstünün hemen hemen aynısı. Examples dizini altında, Nelson Mandela'nın bir videosu, çeşitli ofis belgeleri gibi örnek dosyalar var ve doğrudan kullanıma hazırlar. Install simgesi, 7 adımdan oluşan kurulum aracını harekete geçiriyor. Masaüstü sistemimizde yaklaşık yarım saat süren kurulum boyunca sistemi kullanabiliyorsunuz, böylece kurulumu beklerken bilgisayar işlevsiz kalmıyor. O an yapmanız gereken işleri yürütebileceğiniz gibi Ubuntu'ya ısınma turları da atabileceğiniz bu yaklaşım, çalışan CD yerine sadece kurulum için özel bir CD kullanan Linux dağıtımları ve tabii Windows'ların yanında bir avantaj olarak sayılabilir. Ayrıca donanımınızın Ubuntu'yla ne derece sorunsuz çalışacağını çalışan CD ortamında kestirebilirsiniz. Bu çalışma ortamından sabit disklerinize de ulaşabiliyorsunuz, ancak NTFS disk bölümlerinize yazamıyorsunuz. Bunun nedeni, Linux çekirdeğindeki NTFS desteğinin henüz kısıtlı olması. Ancak kurduktan sonra birkaç tıklamayla NTFS dizinlerinize rahatlıkla ulaşmanızı sağlayan ntfs-3g (ntfs-3. generation) yazılımını kurabiliyorsunuz. Install simgesiyle başlayan kurulum, dil seçiminden sonra oldukça basit ilerliyor. Yalnız her zamanki gibi sabit disk bölümü hazırlama kısmına dikkat etmenizi önereceğiz.

Ubuntu Feisty Fawn disk partitioning

Çoğu kullanıcı Linux'a varolan Windows'unun yanında ikinci işletim sistemi olarak başladığı için, disk bölümlendirme işini kurulum aracına bırakmak pek akıl karı değil. Kendi tercihlerinize göre yapmanızı öneriyoruz.

Ubuntu Feisty Fawn disk partitioning

Elle yapmayı seçtiğinizde karşınıza buna benzer bir ekran çıkacaktır. Korkmayın, bizim test sisteminde sürekli bir işletim sistemi kurup diğerini kaldırdığımız için bu kadar çok bölüm var. Sizinkinde sadece Windows için kullandığınız bölümleri göreceksiniz. Bu araç yardımıyla diskinizde Ubuntu için yer açabilir ve açtığınız yere kurulum yapabilirsiniz. Eğer ilk kez kullanacaksanız, bölümlerinizi alışık olduğunuz Windows altında hazırlamış olmak işinize gelebilir. Ancak Windows altında üçüncü taraf yazılımı kullanmanız gerekecektir, zira Windows XP'nin disk yönetim aracı, veri kaybı olmadan değişiklik yapmaya elverişli değil.

Ubuntu bir ayar aktarma yardımcısını da kuruluma dahil etmiş. Yardımcı, Masaüstü sistemimizdeki Windows ve Pardus işletim sistemlerini göremezken, dizüstü sistemdeki Windows kurulumunun ayarlarını aktarabildi. Ancak tabii bu aktarımı "her şey dahil" düşünmemelisiniz; örneğin dizüstü sistemde kurulum sonrası masaüstünde çıkan Internet Explorer simgesi, olmayan Internet Explorer'ı çalıştırmıyor. :)

Ubuntu Feisty Fawn installation

Kafa karıştırmadan işleyen kurulum süreci yaklaşık yarım saat alıyor. Biz de o süre içinde İnternette gezinip, belki Gaim kullanarak arkadaşlarımızla sohbet ediyoruz.

Sisteme ilk giriş: Masaüstü ve genel kullanım

Kurulumdan sonra sistem yeniden başlıyor. İşletim sistemi seçim ekranı görsel açıdan pek etkileyici sayılmaz. Ubuntu seçiliyken Enter tuşuna basarak sistemi açıyorsunuz. Siyah ekran üzerinde akan bilgilendirici yazılar yerine, turuncu-kahverengi ağırlıklı Ubuntu açılış ekranı size eşlik ediyor. Açılış bizim sistemlerde Pardus'a göre biraz daha uzun sürüyor, ayrıca dizüstü sistemde sürekli dosya sistemi kontrolü yaptığından, yine Pardus'a göre belirgin şekilde yavaş kalıyor. Bu açıkça özel bir durum.

Ubuntu Feisty Fawn desktop

Kurulum sırasında belirttiğiniz şifre ve kullanıcı adıyla sisteme giriş yapınca, çalışan CD ortamındakine benzeyen bu ortamla karşılanıyorsunuz. Sabit diskinizde saptanan bölümler sisteme bağlanmış ve simgeleri masaüstüne bırakılmış. Bunun dışında masaüstünde bir simge bulunmuyor. Ekranın üst kenarında bulunan panelde, Ubuntu kullanımınız boyunca en sık uğrayacağınız üç menü bulunuyor. Hemen yanında program başlatıcıları var. Bu alana dilediğiniz program başlatıcılarını ekleyebilir, sistem izleyici gibi çeşitli programcıkları yerleştirebilirsiniz. Bölgenin sağ tarafı “bilgilendirme alanı”, çalışırken sizi bilgilendirmesi gereken programların simgeleri gibi cisimler barındırıyor. Windows altında görev çubuğunun sağ tarafındakine benzer bir işlev. Sağ üst köşede ise sistemi kapatmayla ilgili seçenekler sunan düğme var; buna bastığınızda sistemi beklemeye alma, oturumdan çıkış veya sistemi kapatma gibi işleri içeren listeye ulaşıyorsunuz. Alt kısımdaki panelde ise soldan sağa masaüstünü gösterme düğmesi, açık programların yerleştiği görev çubuğu, sanal masaüstü seçim aracı ve çöp kutusu bulunuyor.

Ya da eğer Ubuntu diğer işletim sistemi ayarlarınızı aktarabildiyse böyle bir masaüstü görürsünüz. Yukarıdaki ekran görüntüsü dizüstü sistemde biraz kurcalandıktan sonra alındı; dikkatli bakarsanız sağ altta sanal masaüstü göstergesinde diğer masaüstünde tam da bu yazıyı yazmak için açık olan Nvu'un simgesini farkedebilirsiniz. Üst panele sık kullanılan bazı programların başlatıcılarını ve dizüstü işlemcimizin anlık hızını gösteren programcığı yerleştirdik. Internet Explorer simgesi ise Windows masaüstünden geliyor ama işlevsiz.

Diğer büyük masaüstü ortamı KDE gibi, Ubuntu'yla gelen Gnome'da da kişiselleştirmeye önem veriliyor. Daha masaüstünden başlayan kişiselleştirme olanakları, masaüstü duvar kağıdı ve benzeri basit makyajlamalarla sınırlı değil. Simgelere amblemler atayabiliyor ve notlar ekleyebiliyorsunuz. Masaüstünde bulunan simgelerde ise bunlara ek olarak simge boyutlarını da değiştirebiliyorsunuz. Kullanıcıyla görsel etkileşim bu tür yöntemlerle verimliliğe katkıda bulunabiliyor.

Ubuntu file manager

Dosya tarayıcısında pek çok belge için önizleme kullanılıyor. "Breadcrumb" yöntemiyle gezinti Gnome'da uzun zamandır vardı. Burada adres çubuğu yerine, o anda bulunulan dizin farklı gözükecek şekilde, alt ve üst dizinlere giden simgeler de bulunuyor. Yukarıda açık olan dizin, Frost adlı diskin altındaki "akademik". Yine akademik dizininin altında bulunan müzik dizinine de uğrayıp, buraya geri dönmüşüz. Dosya tarayıcının sol tarafında sık kullanılan yerlere sayısını artırabileceğiniz bağlantılar var. Simgelerin boyutlarını tek tek değiştiremeseniz de, görüntü büyüklüğünü ve biçimini değiştirebiliyorsunuz.

ubuntu applications menu

İzninizle masaüstünü bizim PC Labs duvar kağıtlarından biriyle değiştirdik. Yazar motivasyonu için tabii… :) Neyse, simgeler haricinde, kullanım daha çok üst panelde bulunan menüler üzerinden gerçekleştiriliyor. İlk menü "Uygulamalar", çeşitli sınıflara ayrılmış programların başlatıcılarını içeriyor. "Yerler" menüsü altında ise ev dizininiz, favori yerleriniz, disk bölümleriniz veya son kullanılan belgeleriniz gibi kısayollar bulunuyor. Üçüncüsü olan Sistem menüsünde de adından anlaşılacağı üzere sistem ayarları var. Bu ayarların kapsamı kullanıcı yetkilerinize bağlı olarak değişebiliyor.

Ubuntu a dark theme

Simgeler gibi tek tek özelleştirmek istediğiniz şeyler dışında, sistemin genelinin görünümünü de değiştirebilirsiniz. İnternet üzerinde Ubuntu, daha doğrusu Gnome için hazırlanmış temalara ulaşmak olanaklı. Bu temalarla sisteminizi yukarıdaki hale birkaç tıklamayla getirebileceğiniz gibi, herhangi birini şablon olarak kullanarak tamamen kendinize özel bir tema da oluşturabilir, kaydedebilirsiniz.

Ubuntu sidebar and fish

Panellere saydamlık etkileri verilebildiği gibi, dilediğiniz kadar panel de ekleyebiliyorsunuz. Tabii bu panellere de ufak uygulamalar… Yukarıdaki ekran, Wanda adlı balıktan geliyor. Gece vakti kod yazmaktan bunaldığınızda, panelde yüzmekte olan Wanda sizinle "geyik muhabbeti" yapıyor. :) Panellerin ve üstüne koyulan uygulamaların esnekliği ise biraz daha geliştirilmeli sanki, ya da yatay değil de dikey duran paneller için bir şeyler düşünülmeli. Dikey duran panele koyduğunuz her uyulama beklediğiniz gibi çalışmayabiliyor, veya panelin boyutlarını değiştirdiğinizde sorun çıkarıyor.

Ubuntu Beryl screenshot

Çeşitli üç boyut etkileri sağlayan Beryl de Ubuntu altında kolaylıkla kurulabiliyor. Beryl, birkaç yıl öncesinden kalma görüntü donanımıyla bile doyurucu bir başarımla çalışabiliyor.

Uygulamalar: Tam donanımlı işletim sistemi

Çok tutulan Linux dağıtımları için bu başlık gereksiz kalıyor aslında. Bugün tek CD'lik bir Linux dağıtımında, son kullanıcının masaüstünde ihtiyaç duyabileceği hemen hemen her şey birlikte geliyor. Bu gelenek Ubuntu'da da geçerli, ancak ilk kez deneyecek kullanıcıların içini rahatlatmak için şöyle bir bahsetmek gerek.

Ubuntu Totem Rhythmbox Sound Juicer

Ubuntu'da çokluortam uygulamaları için temel bileşenler, yukarıdaki ekran görüntüsünde görülen Sound Juicer, Rhythmbox ve Totem. Sound Juicer ile ses CD'lerinizi sabit diskinize kodlayarak aktarabiliyorsunuz. Rhythmbox, kapsamlı bir müzikçalar/albüm yöneticisi. Eklentilerle genişletilebilen yazılım, müzik arşivinizi kütüphane olarak kullanmanızı sağlıyor. Totem ise video oynatıcı.

Ubuntu games

Bir grup basit masaüstü oyunu ile can sıkıntısı gideriliyor. Gelişmiş üç boyutlu oyunlar beklemeyin, daha çok mayın tarlası gibi şeyler…

Ubuntu VOIP mail chat

İnternet uygulamaları tarafında, İnternet gezintisi için Firefox, e-posta ve kişisel bilgi yönetimi işlerini birlikte yürüten Evolution, MSN, ICQ ve Yahoo gibi çok kullanılan anlık sohbet protokolleriyle yazışmayı sağlayan Gaim (artık Pidgin olacak) ve VOIP/konferans işlevine sahip Ekiga geliyor. Aynı menüde olmayan Ağ Yöneticisi (Network Manager), teorik olarak kablolu ve kablosuz ağlarınızı kontrol etmek için bildirim alanında bekliyor. Feisty Fawn için WPA'nın da dahil olması gerekiyordu, ancak ağ yöneticisi şu anda sorunlu gözüküyor. Denemelerimizde bir türlü kablosuz ağa bağlanamadık ve biraz uğraşmamız gerekti.

Ubuntu GIMP F-Spot

Grafik uygulamaları altında GIMP ve F-Spot en çok kullanacaklarınız. GIMP, çoğu normal masaüstü kullanıcısı için Photoshop'un bir almaşığı. Photoshop kadar gelişmiş değil, ancak gündelik kullanım ihtiyaçlarını karşılayabiliyor. Photoshop'un lisans ücreti ile karşılaştırıldığında, gerçekten Photoshop gibi bir yazılıma ihtiyaç duyan bir profesyonel değilseniz, 0 YTL tutarındaki fiyatıyla anlam kazanıyor. F-Spot ise sayısal kameranız veya sabit diskiniz gibi kaynaklardan fotografları albümlemeye yarıyor. Resimler için etiketleme özelliği ve kırmızı göz giderme gibi işlevlerle, sayısal fotograf birikimlerinizi bilgisayarınızda düzenli tutmanın başarılı bir yolu. Bunlar dışında basit resim görüntüleme için gThumb ve tarayıcınızdan (Scanner) bilgisayarınıza belge aktarmak için XSane, menü içinde.

Bileşenlerine kısa bir bakışla anlaşıldığı gibi Ubuntu, uygulama yazılımları için de basitliği tercih ediyor. Sistemde "Bir görev, bir uygulama" gibi bir yol izlenmiş. Böylece menülerdeki kalabalıklığın ve kullanıcının kafasının karışmasının önüne geçiliyor. Büyük ölçüde başarılı olan bu seçim, bazı durumlar için biraz fazla iddialı kalmış diyebiliriz. Örneğin Pardus altında, KDE ile gelen Kaffeine video(çoklu ortam) oynatıcısı dışında, MPlayer da kuruluma dahil geliyor. Varsayılan video oynatıcısı Kaffeine, ama Kaffeine'in sorun çıkardığı yerde MPlayer ile çözüme ulaşabiliyorsunuz. Ubuntu'da da MPlayer'ı kurmak -ileride bahsedeceğimiz paket yönetim sistemi sayesinde- çocuk oyuncağı, ancak oraya kadar henüz gelmemiş kullanıcı, Ubuntu'nun Totem video oynatıcısının belli video dosyalarını oynatamadığı sonucuna varmakta aceleci davranabilir.

Ubuntu automatic codec install

Yine bir tasarım seçimi olarak, açık kaynak olmayan yazılımdan büyük oranda kaçınılmış. Örneğin, temel kurulumda DVD'leri veya Windows Media dosyalarını oynatamıyorsunuz, ancak oynatmak istediğinizde Ubuntu bir hatırlatmayla birlikte bu kapalı kaynak kod çözücüleri kurabileceğini söylüyor ve 1-2 tıklama ile bu kod çözücüler zahmetsizce sisteme otomatik olarak kuruluyor. Yine de, gerektiği zaman kendiliğinden kurabilmek gibi bir özellik bulunduğu halde, siz el atmadan çözülemeyen durumların olduğu da oynatılamayan bazı video dosyalarından açıkça anlaşılıyor.

Altyapı ve Donanım Desteği

Feisty Fawn'un da etrafında şekillendiği Linux çekirdeğinin donanım desteği için net bir şeyler söylemek kolay değil. Pek çok türde donanım için ek sürücü disklerine gereksinim duymadan destek sağlanıyor, ama yine de bunlar her kullanıcının donanımını karşılamayabiliyor. Hem dizüstü, hem de masaüstü sistemimizde donanımın hemen hemen tamamı tanındı. Bunlara ek olarak USB'den bağladığımız çeşitli taşınabilir bellek/müzikçalar aygıtlar da sistem tarafından doğru bir şekilde görüldü, ve yazıcı ayarları da oldukça kolaydı. Tanınmayan donanım ise -çok şükür- dizüstü sistemimizin hiç kullanmadığımız çevirmeli modemi gibi, Windows'a özel üretilen bileşenleriydi. Bununla birlikte, daha yeni donanımlarda yaşanan sorunlara da rastlanabiliyor. Daha çok üreticilerden kaynaklanan bu durum, yine de son kullanıcının endişelenmesi için yeterli.

Ubuntu, tıpkı DVD kod çözücüleri ve benzeri sahipli/kapalı kod yazılım gibi, kapalı kod donanım sürücüleri için de indirme yöntemleri sunuyor. Örneğin nVidia üretimi yongaları taşıyan ekran kartları için nVidia'dan sağlanan ama açık kaynak olmayan sürücüler dilerseniz paket yöneticisinden birkaç tıklamayla kurulabiliyor.

Sunduklarına oranlarsanız, Linux masaüstü dağıtımları genellikle düşük donanım gereksinimine sahip, ve Ubuntu da buna uyuyor. Ayrı ayrı uygulamalardaki aksaklıklar nedeniyle işlemci yükü çok artabiliyor ancak sistem geneli bugün düşük sayılabilecek bir donanımla bile çalışabiliyor. Buna bir örnek, Firefox altında Flash animasyonları. Flash animasyonları içeren sitelerde işlemci yükü artabiliyor. Ancak bir uygulama kilitlense bile, sistemin genelinin göçmemesi bir artı. Bu durumda pencere yöneticisi bile diğer uygulamaları idare edebiliyor ve kilitlenen uygulamanın yarattığı sorun sistem geneline yansımıyor.

Diğer çoğu Linux dağıtımının aksine, sistemin bir "Root" kullanıcısı yok. Dikkat ederseniz, kurulum sırasında da bir root parolası da istemiyor. Normalde yönetimsel işleri yapmak için kullanılan root hesabı, Ubuntu'da kullanılmıyor; bunun yerine "sudo" komutu geniş yer bulmuş. sudo ile, belirlenmiş kullanıcılar yönetici haklarıyla program çalıştırabiliyor, ancak bu sırada root kimliğine bürünmeleri gerekmiyor. Yönetici hakları isteyen bir işlemde, ekran kararıyor ve sizden yönetici haklarına sahipseniz kullanıcı parolanız isteniyor. Bu sırada diğer pencerelerle ilgili bir işlem yapamıyorsunuz. İlla ki benzetmek isterseniz Windows Vista'nın UAC'sine benzetebilirsiniz, ancak kullanıcının yönetici haklarına ihtiyaç duymadan yapabilecekleri ile yönetici haklarının gerektiği durumlar Linux altında yıllardır ayrı olduğu için, daha başarılı diyebiliriz.

Paket yönetim sistemi, Debian ve ondan doğan dağıtımların en güçlü olduğu taraflarından biri olarak Ubuntu'ya da miras kalmış. "deb" uzantılı paket dosyalarından binlerce uygulamaya ulaşabiliyorsunuz. Bu uygulamalar, bağımlılık denetimi dahil olmak üzere paket yöneticisi tarafından uygun şekilde internetten indirilip kuruluyor. Debian'dan belirgin bir fark, program depolarındaki sürümlerde görülüyor. Debian daha "muhafazakar" diyebileceğimiz bir depo yapısı var; kararlılığı kesin olmayan paketler ana depolarda bulunmuyor ve bu nedenle de standart bir Debian kurulumunda daha çok eski sürümleri kullanıyorsunuz. Ubuntu'nun depoları ise, Debian açısından bakıldığında "kararsız" denebilecek yazılımları da içeriyor.

Ubuntu package installation

Ubuntu altında Gnome için yazılmış bir tür Program Ekle/Kaldır aracı var. Bu araca Uygulamalar menüsünden ulaşılıyor. Ayrıca paket depolarında olmayıp, ayrıca internetten indirdiğiniz .deb paketleri de bu araç yardımıyla kuruluyor.

Ubuntu Synaptic package manager

Ama Ubuntu'da bir program cenneti varsa, burasıdır. Synaptic paket yöneticisi, aslında Debian'dan gelen metin tabanlı paket yönetim sistemi için bir grafik arabirim. Sistem>>Yönetim altından ulaşılan Synaptic ile Ubuntu depolarındaki binlerce program arasında arama yapabilir ve birkaç tıklamayla bağımlılıkları dahil kurabilirsiniz. Paket grupları kabaca dörde bölünmüş. Main (ana) depo, Ubuntu'nun açık kaynağa bağlı kalma felsefesine uygun paketleri barındırıyor. Restricted, genel olarak kapalı kaynak kodlu donanım sürücüleri gibi, düzgün bir kullanım için mutlaka gerekli paketleri kapsıyor. Bunun dışında Universe ve Multiverse var. Universe, Main ile benzer bir yerdeyken, Multiverse, yasal sıkıntılar nedeniyle dağıtıma dahil edilmeyen paketlerden oluşuyor. Bu yasal sorunlara bir örnek, daha önce sözettiğimiz DVD kod çözücüleri. Bunlar, ABD'de yasadışı olduğu için, dahil edilmeleri durumunda Ubuntu'nun ABD'de dağıtımı için olası bir engel durumundalar. Ancak yasal açıdan bir sorun olmadığı yerler için indirmek de çok kolay, hatta gerektiği zaman Ubuntu otomatik olarak indirip kuruyor.

Kullanım izlenimleri ve sonuç

Ubuntu LogoÖzkan'ın bir blog yazısında sözettiği, Ubuntu'yu Vista zanneden baba örneği gayet olası. Ubuntu, Debian tabanı üzerine, son kullanıcıyı korkutan komut satırı işlemlerinden uzak kalmaya çalışarak, güncel ve kolay bir işletim sistemi. Eğer donanımınız tanındıysa ve özel programlar kullanmanız gerekmiyorsa, çoğu işlemin yapıldığının bile farkına varamayabilirsiniz; çoğu dosya biçimi ek yazılım arayıp kurmanıza gerek kalmadan açılacak, sistem kendiliğinden güncellenecektir. Gnome masaüstünün basitliği de buna katkıda bulunuyor. Donanım gereksinimleri, ağır sayılabilecek bir Linux dağıtımı olmasına rağmen, bu olanakları sunan bir işletim sistemi için kabul edilebilir düzeyde bir bilgisayarın rahatlıkla karşılayabileceği türden. Paket yöneticisi ve diğer otomasyon araçlarıyla, modern bir masaüstü işletim sistemi.

Kullanım açısından son kullanıcı Pardus ile karşılaştırmak isteyebilir. Baştan söyleyelim, fikir ve teknik açılardan Pardus ile Ubuntu çok farklı yerlerde. Bir kere Ubuntu Gnome masaüstü kullanırken, Pardus KDE etrafında şekilleniyor. Ayrıca Ubuntu'nun herhalde Debian köklerinden gelen bir serbest yazılım bağlılığı var. Pardus'ta ise serbest yazılıma verilen ağırlık, kullanıcı deneyimi uğruna biraz azaltılmış.

Kurulum açısından Ubuntu'nun çalışabilir CD'de gelmesi ufak da olsa öne geçiriyor. Windows bölümünden ayar aktarma yardımcısı da bir artı; Pardus yaz stajı projelerine bakılırsa Pardus'a da böyle bir araç geliyor. Disk bölümlendirme aracı yine Pardus'a göre daha gelişmiş. Biraz daha deneyimli kullanıcılar için Ubuntu'nun kurulumu daha başarılı, ancak Pardus deneyimsiz kullanıcı için daha basit kuruluyor.

Sistem açılışından itibaren kullanımda Pardus biraz daha önde. Ubuntu'da gerek NTFS bölümlerinize okuma / yazma kipinde ulaşmak için, gerekse video dosyalarınızı oynatabilmek için en azından Paket Yöneticisi'ne girip birkaç yazılım ve kod çözücü kurmanız gerekiyor. Pardus ise NTFS disklerini doğrudan ntfs-3g ile okuma-yazma kipinde bağlıyor, sahipli ve kapalı kaynak kod çözücüleri kendi içinde getiriyor. Ubuntu'nun devasa paket depoları ise sayısal üstünlük sağlıyor, ancak Pardus'ta da en gerekli uygulamalara ulaşabiliyorsunuz ve paket sayısı hızla artıyor.

Sonuçta eğer Pardus ve Ubuntu arasında kaldıysanız, üstünlük açısından değil, tercihlerinize göre değerlendirin. Editörünüzün kişisel fikrini sorarsanız; masaüstünde Pardus, dizüstünde Ubuntu şeklinde olurdu. Pardus, paket miktarı Ubuntu'yla yarışamasa da temel masaüstü kullanımı açısından istekleri daha hızlı karşılıyor. Ancak Gnome masaüstü ortamı, KDE'ye göre çok daha temiz. Bu da tipik olarak küçük dizüstü sistem ekranlarında kullanışlılığı artıran bir etken.

Ubuntu'yu edinmek için şu sayfadakilerden birini seçebilirsiniz. İnternetten indirmek en hızlı yöntem, ayrıca satın alma ve ücretsiz gönderme seçenekleri de bulunuyor.

Forumdan bir okuyucumuzun hatırlatmasıyla Ubuntu ile ilgili bahsetmediğimiz bir noktayı ekleyelim. Ubuntu etkin ve yardımsever bir kullanıcı tabanına ve böylece belgelendirmeye sahip. ubuntuforums.org Ubuntu hakkında hareketli bir forum sitesi. Buzdolabında (The Fridge) ise Ubuntu kullanıcılarını buluşturan bir yapı var. Burada kullanıcılar haberleri, tartışmaları, hatta şakaları paylaşıyorlar. Türkçe içerik içinse forumlarıyla birlikte Ubuntu Türkiye sitesine uğrayabilirsiniz. Bu hatırlatması için okuyucumuza teşekkür ederiz.

Yazının orjinali http://www.pclabs.gen.tr/2007/05/18/ubuntu-704-feisty-fawn-incelemesi/ adresinde yayınlamaktadır.

26 Aralık 2006

Ubuntu 6.10 (Edgy Eft) with Beryl

Youtube dan ubuntu edgy de güzel bir video....




19 Aralık 2006

Ubuntu Nedir ??

Lapis sitesinde güzel bir rehber var .


Bu wikiyi kullanarak Ubuntuya giriş yapabilirsiniz.


Ubuntu Dapper Drake 6.06 Rehberi